Servet-i Fünun veya Edebiyat-ı Cedide devri, Tanzimat Dönemi Doğu-Batı çatışmasını daha ileriye götüren aşamadır.
Bu dönemde gerek içerik, gerek teknik açılardan Batılı bir özellik kazanılmış Tanzimat Dönemi acemiliği kalmamıştır.
Bu dönemin Servet-i Fünun olarak adlandırılmasının sebebi, yazıların bu dergi etrafında toplanmasıdır. Aslında bilim ve fen üzerine olan bu dergi, Tevfik Fikret'in dergiye getirilmesiyle edebi bir içerik kazanmıştır.
Servet-i Fünunda sanatçılar sembolizim ve parnasizim den etkilenmişlerdir. Anlatımda kapalılık esastır. Dönemin siyasal sıkıntıları ve edebiyata uygulanan istibdat, dönem sanatçılarını semboller kullanmaya, anlatılmak isteneni açıkça belirtmemeye, tamlamalar kullanmaya itmiştir. Tanzimat da istenilen dilde sadeleşme fikri bu dönemde askıya alınmıştır. Hatta sanatçılar kendileri için yeni bir dil kurmuşlardır. Sanat için sanat anlayışını benimsemişler ve bireysel konularda eserler vermişlerdir. Toplumu eğitmek gibi bir dertleri hiçbir zaman olmamıştır.
Tevfik Fikret, Servet-i Fünun dönemi en önemli şairidir. Şiirlerinde Parnasizim'den etkilenmiş, biçim güzelliğine önem vermiş anlatımlarında sıkça semboller kullanmıştır. İç dünyasındaki sıkıntıları, çalkantıları, depresif ruh halini yazılarına yansıtmıştır. Tıpkı Mehmet Akif gibi aruza çok hakimdir ve aruzu Türkçeye uyarlamayı bilmiştir.
Tevfik Fikret Han-ı Yağma şiirinde dönemin devlet adamlarını sert bir dille eleştirmiş, onları halkı sömürmekle itham etmiştir. Vatanın diğer milletlere karşı geri kalışına aldırmayıp onların umursamaz davranmalarını ve kendi çıkarlarını düşünmelerini eleştirmiştir.
Tevfik Fikret o dönemden günümüze ışık tutmuş da denebilir. Yaşadığı dönemdeki sosyal sıkıntılarını hala devam ettiğini beyan edersek pek de yanılmış olmayız. Dönemin taşra olarak adlandırılan bölgelerinde yaşayan halkın hiç değişmediği gün gibj ortadadır. Sözüm ona köylü; hala yaşam savaşı vermekte,bugün yaptığı çorbanın yarına yetmesi umuduyla yaşamaktadır. Çakma burjuva sınıfı ise bugün portakallı ördek mi yesin şatobiryan mi yesin seçimini yapmamaktadır.
19 Nisan 2016 Salı
Han-ı Yağma ve Tevfik Fikret
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)